Şiddet Algısı Anketi (VELİ), çocukların maruz kaldığı veya tanık olduğu şiddet olaylarının aile perspektifinden sistematik değerlendirmesini sağlayan psikososyal bir ölçüm envanteridir. Anket, Şiddetin Sosyal-Ekolojik Modeli (Heise, 1998) temel alınarak geliştirilmiş olup, şiddetin bireysel, ilişkisel, toplumsal ve kültürel boyutlarını analiz eder. Temel amaçları:
- Şiddet türlerinin sınıflandırılması (fiziksel, psikolojik, siber şiddet),
- Risk faktörlerinin belirlenmesi (aile içi iletişim kalitesi, okul iklimi),
- Koruyucu faktörlerin haritalanması (sosyal destek ağları, baş etme stratejileri),
- Müdahale programlarının etkinliğinin ölçülmesi.
Bilimsel Altyapı ve Psikometrik Özellikler
Anket, DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından önerilen şiddet ölçütleri ile uyumlu olarak tasarlanmıştır. Psikometrik özellikleri şunlardır:
- Geçerlilik: Yapı geçerliliği, doğrulayıcı faktör analizi (CFA) ile test edilmiş (RMSEA = 0.04, CFI = 0.93).
- Güvenilirlik: İç tutarlılık katsayısı *Cronbach’s α = 0.89* ile yüksek düzeyde.
- Norm Değerleri: 1200 veli ile Türkiye normları oluşturulmuştur (yaş, sosyoekonomik statü ve coğrafi bölge kontrollü).
Toplumsal Katkı ve Uygulama Alanları
Şiddet Algısı Anketi (VELİ), aşağıdaki alanlarda kanıta dayalı politika geliştirme süreçlerine katkı sağlar:
- Okul Temelli Şiddet Önleme Programları: Veriler, sosyal-duygusal öğrenme (SEL) müfredatlarının iyileştirilmesinde kullanılır.
- Aile Eğitim Modülleri: Velilere yönelik psiko-eğitim atölyeleri için ihtiyaç analizi sunar.
- Politika Geliştirme: Yerel yönetimlerin güvenli okul bölgesi projelerinde veri kaynağı olarak rol alır.
- Akademik Araştırmalar: Şiddet epidemiyolojisi ve çocuk ruh sağlığı alanında longitüdinal çalışmalar için temel veri seti sağlar.
Şiddet Algısı Anketi (VELİ), çocukların güvenliği ve toplumsal sağlamlık (resilience) inşası için multidisipliner bir araç olarak hizmet vermektedir. Veriye dayalı müdahalelerin etkinliğini artırmak adına, bu envanteri psikometrik.net üzerinden uygulayarak sürece katkıda bulunabilirsiniz.